คณะ/สำนัก/หน่วยงาน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ชื่อโครงการ การผลิตผักปลอดภัยจากสารพิษ โดยใช้พลังงานแสงอาทิตย์ ลักษณะโครงการ การฝึกอบรม อบรมเชิงปฏิบัติการ ความสอดคล้องกับมาตรการ / นโยบายของมหาวิทยาลัย | |||
ผู้รับผิดชอบ |
นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | คุณวุฒิ : ปริญญาตรี สาขา : พืชศาสตร์(ไม้ผล) |
ประสบการณ์ : ระบบน้ำเพื่อการเกษตร ความเชี่ยวชาญ : ขยายพันธุ์พืช การผลิตไม้ผล |
|||||
ผศ.พิทักษ์ สิงห์ทองลา | คุณวุฒิ : ปริญญาโท สาขา : พืชสวน |
ประสบการณ์ : ด้านพืชผักเศรษฐกิจ ความเชี่ยวชาญ : การผลิตผักใช้ดินและไม่ใช้ดิน |
หลักการและเหตุผล พืชผักเป็นพืชอาหารที่คนไทยนิยมนำมาใช้รับประทานกันมากเนื่องจากมีคุณค่าทางอาการทั้งวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายสูง แต่ค่านิยมในการบริโภคผักนั้น มักจะเลือกบริโภคผักที่สวยงามไม่มีร่องรอยการทำลายของหนอนและแมลงศัตรูพืช จึงทำให้เกษตรกรที่ปลูกผักจะต้องใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดแมลงฉีดพ่นในปริมาณที่มาก เพื่อให้ได้ผักที่สวยงามตามความต้องการของตลาด เมื่อผู้ซื้อ นำมาบริโภคแล้วอาจได้รับอันตรายจากสารพิษที่ตกค้างอยู่ในพืชผักนั้นได้ เพื่อเป็นการแก้ปัญหาดังกล่าว เกษตรกรจึงควรหันมา ทำ การปลูกผักปลอกภัยจากสารพิษ โดยนำ เอาวิธีการป้องกันและกำจัดศัตรูพืชหลายวิธีมาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เป็นการทดแทนหรือลดปริมาณการใช้สารเคมีให้น้อยลง เพื่อความปลอดภัยของเกษตรกร ผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม
ความหมายของผักปลอดภัยจากสารพิษ
ผักปลอดภัยจากสารพิษ หมายถึง ผลผลิตพืชผักที่ไม่มีสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชตกค้างอยู่ หรือมีตกค้างอยู่ไม่เกินระดับมาตรฐานที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดไว้ ในประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 163 พ.ศ. 2538 ลงวันที่ 28 เมษายน 2538 เรื่อง อาหารที่มีสารพิษตกค้าง
ข้อดีของการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษ
1. ทำให้ได้พืชผักที่มีคุณภาพ ไม่มีสารพิษตกค้าง เกิดความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค
2. ช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกผักมีสุขภาพอนามัยดีขึ้นเนื่องจากไม่มีการฉีดพ่นสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ทำให้เกษตรกรปลอดภัยจากสารพิษเหล่านี้ด้วย
3. ลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรด้านค่าใช้จ่ายในการซื้อสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช
4. ลดปริมาณการนำ เข้าสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช
5. เกษตรกรจะมีรายได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลผลิตที่ได้มีคุณภาพ ทำให้สามารถขายผลผลิตได้ในราคาสูงขึ้น
6. ลดปริมาณสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชที่จะปนเปื้อนเข้าไปในอากาศและนํ้า ซึ่งเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพิษของสิ่งแวดล้อมได้ทางหนึ่ง
วิธีการผลิตผักปลอดภัยจากสารพิษ
ในการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษนั้น จะใช้หลักการปลูกพืชผักโดยการใช้สารเคมีในการผลิตให้น้อยที่สุด หรือใช้ตามความจำเป็นและจะใช้หลัก “การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสานหรือไอพีเอ็ม” แทนแต่การที่จะป้องกันและกำจัดศัตรูพืชให้ได้ผลนั้นจะต้องเลือกวิธีที่ประหยัดเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ
พลังงานแสงอาทิตย์ ทำงานโดย แผงโซล่าเซลล์จะทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์เป็นกระแสไฟฟ้าแล้วทำการประจุ(ชาร์จ)เข้าไปเก็บไว้ในแบตเตอรี่เพื่อรอจ่ายกระแสไฟฟ้าให้ปั๊มน้ำต่อไป โดยมีตัวController เป็นตัวควบคุมการชาร์จและใช้กระแสไฟฟ้าทั้งหมดในระบบ ปริมาณน้ำที่ได้ในการสูบแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับความสูงในการสูบส่งและปริมาณกระแสไฟฟ้าที่มีในแบตเตอรี่ ปริมาณกระแสไฟในแบตเตอรี่จะมีมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณแสงแดดและกำลัง วัตต์(W)ของแผงโซลาร์เซลล์ ทั้งนี้ปริมาณน้ำที่ได้ในการสูบแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของปั๊มน้ำ ของแต่ละรุ่นในระบบด้วยเหมาะ สำหรับพื้นที่ห่างไกลจากไฟฟ้าบ้าน เช่น ไร่ สวน พื้นที่นา พื้นที่การเกษตรอื่นๆ ที่ต้องการน้ำให้กับต้นไม้ พืชผัก หรือเลี้ยงสัตว์ การปศุสัตว์ การประมง ระบบน้ำในบ้าน ฯลฯ
ลักษณะเด่นของเซลล์แสงอาทิตย์
• ใช้พลังงานจากธรรมชาติ คือ แสงอาทิตย์ ซึ่งสะอาดและบริสุทธิ์ ไม่ก่อปฏิกิริยาที่จะทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ
• เป็นการนำพลังงานจากแหล่งธรรมชาติมาใช้อย่างคุ้มค่าและไม่มีวันหมดไปจากโลกนี้
• สามารถนำไปใช้เพื่อผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ทุกพื้นที่บนโลก และได้พลังงานไฟฟ้าใช้โดยตรง
• ไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงอื่นใดนอกจากแสงอาทิตย์ รวมถึงไม่มีการเผาไหม้ จึงไม่ก่อให้เกิดมลภาวะด้านอากาศและน้ำ
• ไม่เกิดเสียงและไม่มีการเคลื่อนไหวขณะใช้งาน จึงไม่เกิดมลภาวะด้านเสียง
• เป็นอุปกรณ์ที่ติดตั้งอยู่กับที่ และไม่มีชิ้นส่วนใดที่มีการเคลื่อนไหวขณะทำงาน จึงไม่เกิดการสึกหรอ
• ต้องการการบำรุงรักษาน้อยมาก
• อายุการใช้งานยืนยาวและประสิทธิภาพคงที่
• มีน้ำหนักเบา ติดตั้งง่าย เคลื่อนย้ายสะดวกและรวดเร็ว
• ช่วยลดปัญหาการสะสมของก๊าซต่างๆ ในบรรยากาศ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์, ซัลเฟอร์ไดออกไซด์, ไฮโดรคาร์บอน และก๊าซไนโตรเจนออกไซด์ ฯลฯ ซึ่งเป็นผลจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงจำพวกน้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เกิดปฏิกิริยาเรือนกระจก ทำให้โลกร้อนขึ้น เกิดฝนกรด และอากาศเป็นพิษ ฯลฯ
ด้วยเหตุนี้ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ได้ตระหนักถึงความสำคัญที่ต้องมีการให้ความรู้และประสบการณ์แก่ผู้ที่สนใจปลูกผักเพื่อบริโภคในครอบครัว ส่งเสริมการปลูกพืชผักปลอดสารพิษ การเพาะเห็ด ตลอดจนพืชผักอินทรีย์ประเภทต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนเป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัย สำหรับการบริโภคเองในครอบครัวและ ชุมชน ตลอดจนเพื่อเป็นศูนย์เรียนรู้เกี่ยวกับการปลูกพืชผักที่ปลอดภัยจากสารพิษ และพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนต่อไป
|
|||
วัตถุประสงค์ | |||
กลุ่มเป้าหมาย |
|||
1.ครูและนักเรียน ในโรงเรียนที่มีโครงการอาหารกลางวันในเขต อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 30 คน
2.ประชาชน ผู้สนใจ จำนวน 20 คน
|
|||
การดำเนินโครงการ (ขั้นตอนหรือวิธีการดำเนินงานโครงการฯ)
หัวข้อการอบรม
- ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับโซลาเซลล์
- วิธีการผลิตผักที่ปลอดภัยจากสารพิษที่ถูกต้องและเหมาะสม(การคัดเลือกพื้นที่,การจัดการพันธุ์,การจัดการดินและปุ๋ย)
- การป้องกันกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสาน
- การเก็บเกี่ยวและวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยว
- การตรวจวิเคราะห์สารเคมีตกค้างในพืชผักและฝึกปฏิบัติ
- การวางแผนการผลิตและการตลาด
- การผลิตผักในโรงเรือน - การปลูกผักบนแคร่ - การเพาะเห็ดในถุงพลาสติก
ภาคทฤษฎี บรรยายในห้องโดยใช้สื่อ โสตทัศนูปกรณ์
ภาคปฏิบัติ สาธิตและให้ปฏิบัติจริงในแปลงปลูก โดยแบ่งผู้เข้าร่วมการฝึกอบรมเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 25 คน มีวิทยากรประจำกลุ่ม กลุ่มละ 1 ท่าน
|
ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ||
1.ประชาสัมพันธ์และประสานงานกับโรงเรียน | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5,000.00 | ||
2.จัดหา วัสดุการเกษตร ตัวอย่างพันธุ์พืช | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 30,000.00 | |||
3.ดำเนินการอบรม | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 38,000.00 | |
4.ติดตามผลการฝึกอบรม สรุปผลการฝึกอบรม | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 10,000.00 |
ระยะเวลาการดำเนินการ |
ร่างกำหนดการดำเนินงาน |
09.00-11.00 น. | บรรยาย วิธีการผลิตผักที่ปลอดภัยจากสารพิษที่ถูกต้องและเหมาะสม การวางแผนการผลิตและการตลาด | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
11.00-12.00 น. | บรรยายการเพาะกล้าผัก | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ | |
13.00-14.00 น. | บรรยาย การผลิตผักในโรงเรือน การปลูกผักบนแคร่ | ผศ.พิทักษ์ สิงห์ทองลา | |
14.00-16.00 น. | ปฏิบัติการ การปลูกผักในโรงเรือน การปลูกผักบนแคร่ | ผศ.พิทักษ์ สิงห์ทองลา นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
14.00-16.00 น. | ฝึกปฏิบัติ การตรวจวิเคราะห์สารเคมีตกค้างในพืชผัก | ดร.สุกัญญา คลังสินศิริกุล นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
13.00-14.00 น. | การป้องกันกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสาน | ดร.สุกัญญา คลังสินศิริกุล | |
10.00-12.00 น. | ปฏิบัติการ การติดตั้งโซลาเซลล์ และการวางระบบน้ำ | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
09.00-10.00 น. | บรรยาย ความรู้เกี่ยวกับโซลาเซลล์กับการใช้งานเพื่อการเกษตร | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ | |
13.00-14.00 น. | บรรยาย การผลิตปุ๋ยหมัก | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
09.00-10.00 น. | การควบคุมศัตรูพืชโดยชีววิธี โดยใช้สารสกัดจากพืช การใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัดศัตรูพืช | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
10.00-12.00 น. | ปฏิบัติการ การเก็บเกี่ยวและการปรุงปรุงอาหารจากผัก | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ นายทวีศักดิ์ วิยะชัย | |
14.00-16.00 น. | ปฏิบัติการ การผลิตปุ๋ยหมักแบบน้ำ แบบแห้ง | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ นายทวีศักดิ์ วิยะชัย |
ผลที่คาดว่าจะได้รับในการดำเนินโครงการฯ |
||
ตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ |
จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ | ||
ความพึงพอใจของผู้ร่วมโครงการ | ||
ผู้ร่วมโครงการที่นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ | ||
ระดับความรู้ที่เพิ่มขึ้นหลังจากร่วมโครงการ | ||
ความคุ้มค่าของงบประมาณต่อผู้ร่วมโครงการ |
ตัวชี้วัดด้านประกันคุณภาพ
|
การติดตามและประเมินผล |
การประเมินและรายงานผลการดำเนินงาน |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รายละเอียดงบประมาณ
งบประมาณทั้งสิ้น 83,000.00 บาท
|