ชุมชนบ้านคุ้ม ต.โคกสว่าง อ.สำโรง จ.อุบลราชธานี เป็นชุมชนเกษตรกรรมที่ประชาชนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธและมีอาชีพทำนาเป็นหลัก โดยแหล่งเรียนรู้สำคัญที่เป็นศูนย์กลางของชุมชน ได้แก่ ที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบล โรงเรียนโคกสว่างคุ้มวิทยานุสรณ์ และวัดป่ามณีรัตน์ เป็นต้น ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปของชุมชนแห่งนี้เป็นที่ราบลุ่ม โดยมีลำห้วยข้าวสารที่เป็นแหล่งน้ำสำคัญทางธรรมชาติที่ไหลผ่านและล้อมรอบพื้นที่ของวัดป่ามณีรัตน์ ดังนั้นประชาชนจึงอาศัยวัดเป็นศูนย์กลางของแหล่งส่งน้ำเข้าไปใช้สอยยังชุมชนทั้งในด้านการอุปโภคบริโภค และการทำเกษตรกรรม รวมทั้งพระอาจารย์อุเทน กันตสีโล เจ้าอาวาสวัดป่ามณีรัตน์ ซึ่งเป็นผู้นำในการรวมกลุ่มผู้คนในชุมชนเพื่อสร้างอาชีพและรายได้สำหรับนำมาช่วยเจือจุนครอบครัว (จิตติมา วัฒราช, 2558) ได้ดำเนินการจัดตั้งกลุ่มอาชีพต่างๆ บนพื้นฐานของสภาพภูมิประเทศและทรัพยากรท้องถิ่นที่มีอยู่ เช่น กลุ่มประปา กลุ่มปุ๋ยอินทรีย์ กลุ่มข้าวกล้อง และกลุ่มร้านค้าชุมชน เป็นต้น ประกอบกับในปีงบประมาณ 2557-2558 โรงเรียนโคกสว่างคุ้มวิทยานุสรณ์ ได้เข้าร่วมโครงการเพาะพันธุ์ปัญญาซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของศูนย์พี่เลี้ยงมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ได้ทำวิจัยชุมชนโดยอาศัยแหล่งเรียนรู้ชมชนให้นักเรียนได้เรียนรู้ทักษะกระบวนการต่างๆ ผ่านชุดโครงงานเรื่องข้าวกล้องมณีโชติที่เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ของแม่บ้านกลุ่มข้าวกล้องที่จัดตั้งและดำเนินงานครบวงจรตั้งแต่การผลิต การบรรจุภัณฑ์และจัดจำหน่ายภายในบริเวณของวัดป่ามณีรัตน์ เพื่อเชื่อมโยงภารกิจด้านด้านบริการวิชาการแก่สังคม การสร้างบัณฑิต การวิจัย และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมเข้าด้วยกัน อีกทั้งยังเป็นโอกาสให้ได้เชื่อมเข้ากับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนท้องถิ่นอีกด้วย ดังนั้นคณะวิทยาศาสตร์จึง เสนอขอมหาวิทยาลัยในการดำเนินการโครงการ การใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ระยะที่ 1 ตามแนวทางที่กำหนดไว้ คือ (1) พัฒนาโรงเรียน ครู นักเรียน และตัวแทนกลุ่มอาชีพให้มีความรู้ความสามารถทางวิทยาศาสตร์เพื่อช่วยเหลือชุมชน (2) เพื่อปรับการจัดการเรียนการสอนของอาจารย์และนักศึกษาให้เป็นพื้นฐานในการสร้างองค์ความรู้และการเรียนรู้ให้แก่ชุมชนในท้องถิ่นโดยไม่ทำลายสุขภาวะรวมของท้องถิ่น และ (3) สนับสนุนส่งเสริมให้ประชาชนในชุมชนได้นำความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อเสริมสร้างความเข็มแข็งและการพัฒนาที่ยั่งยืน (4) ชุมชนนำองค์ความรู้ไปถ่ายทอด/เผยแพร่ประชาสัมพันธ์สู่สาธารณชนต่อไป ทั้งนี้การดำเนินงานในปีงบประมาณ 2558 ได้เน้นหนักที่การทำงานรูปแบบที่ (1) คือ การพัฒนาโรงเรียน ครู และ นักเรียน และ (2) ปรับการจัดการเรียนการสอนของนักศึกษาให้เป็นพื้นฐานในการสร้างงานวิจัยฯ ก่อนที่จะก้าวไปสู่เรื่องที่ (3) และ (4) ในปีต่อๆ ไป