คณะ/สำนัก/หน่วยงาน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ชื่อโครงการ การผลิตผักปลอดภัยจากสารพิษ : การปลูกพืชไม่ใช้ดินในระบบการปลูกผักในวัสดุทดแทนดิน (Substrate culture) ลักษณะโครงการ การฝึกอบรม อบรมเชิงปฏิบัติการ ความสอดคล้องกับมาตรการ / นโยบายของมหาวิทยาลัย | |||
ผู้รับผิดชอบ |
นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | คุณวุฒิ : ปริญญาตรี สาขา : พืชศาสตร์(ไม้ผล) |
ประสบการณ์ : ระบบน้ำเพื่อการเกษตร ความเชี่ยวชาญ : ขยายพันธุ์พืช การผลิตไม้ผล |
|||||||||||||
ผศ.พิทักษ์ สิงห์ทองลา | คุณวุฒิ : ปริญญาโท สาขา : พืชสวน |
ประสบการณ์ : ด้านพืชผักเศรษฐกิจ ความเชี่ยวชาญ : การผลิตผักใช้ดินและไม่ใช้ดิน |
|||||||||||||
นายบุญส่ง เอกพงษ์ | คุณวุฒิ : ปริญญาเอก สาขา : เกษตรเขตร้อน |
ประสบการณ์ : การผลิตผัก ผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก ปรับปรุงพันธุ์มะเขือเทศ ระบบชลประทาน ความเชี่ยวชาญ : การผลิตผัก ผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก ปรับปรุงพันธุ์มะเขือเทศ ระบบชลประทาน |
|||||||||||||
ดร.นิมมานรดี พรหมทอง | คุณวุฒิ : ปริญญาเอก สาขา : Ph.D. in Horticulture |
ประสบการณ์ : การปรับปรุงพันธุ์ส้ม ความเชี่ยวชาญ : การปรับปรุงพันธุ์ไม้ผล สรีรวิทยาไม้ผล การผลิตเมล็ดพันธุ์พืชสวน |
หลักการและเหตุผล พืชผักเป็นพืชอาหารที่คนไทยนิยมนำมาใช้รับประทานกันมากเนื่องจากมีคุณค่าทางอาการทั้งวิตามินและ
แร่ธาตุต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายสูง แต่ค่านิยมในการบริโภคผักนั้น มักจะเลือกบริโภคผักที่สวยงามไม่มีร่องรอยการทำลายของหนอนและแมลงศัตรูพืช จึงทำให้เกษตรกรที่ปลูกผักจะต้องใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดแมลงฉีดพ่นในปริมาณที่มาก เพื่อให้ได้ผักที่สวยงามตามความต้องการของตลาด เมื่อผู้ซื้อ นำมาบริโภคแล้วอาจได้รับอันตรายจากสารพิษที่ตกค้างอยู่ในพืชผักนั้นได้ เพื่อเป็นการแก้ปัญหาดังกล่าว เกษตรกรจึงควรหันมา ทำ การปลูกผักปลอกภัยจากสารพิษ โดยนำ เอาวิธีการป้องกันและกำจัดศัตรูพืชหลายวิธีมาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เป็นการทดแทนหรือลดปริมาณการใช้สารเคมีให้น้อยลง เพื่อความปลอดภัยของเกษตรกร ผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม ความหมายของผักปลอดภัยจากสารพิษ ผักปลอดภัยจากสารพิษ หมายถึง ผลผลิตพืชผักที่ไม่มีสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชตกค้างอยู่ หรือมีตกค้างอยู่ไม่เกินระดับมาตรฐานที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดไว้ ในประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 163 พ.ศ. 2538 ลงวันที่ 28 เมษายน 2538 เรื่อง อาหารที่มีสารพิษตกค้าง ข้อดีของการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษ 1. ทำให้ได้พืชผักที่มีคุณภาพ ไม่มีสารพิษตกค้าง เกิดความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค 2. ช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกผักมีสุขภาพอนามัยดีขึ้นเนื่องจากไม่มีการฉีดพ่นสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ทำให้เกษตรกรปลอดภัยจากสารพิษเหล่านี้ด้วย 3. ลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรด้านค่าใช้จ่ายในการซื้อสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช 4. ลดปริมาณการนำ เข้าสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช 5. เกษตรกรจะมีรายได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลผลิตที่ได้มีคุณภาพ ทำให้สามารถขายผลผลิตได้ในราคาสูงขึ้น 6. ลดปริมาณสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชที่จะปนเปื้อนเข้าไปในอากาศและนํ้า ซึ่งเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพิษของสิ่งแวดล้อมได้ทางหนึ่ง วิธีการผลิตผักปลอดภัยจากสารพิษ ในการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษนั้น จะใช้หลักการปลูกพืชผักโดยการใช้สารเคมีในการผลิตให้น้อยที่สุด หรือใช้ตามความจำเป็นและจะใช้หลัก “การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสานหรือไอพีเอ็ม” แทนแต่การที่จะป้องกันและกำจัดศัตรูพืชให้ได้ผลนั้นจะต้องเลือกวิธีที่ประหยัดเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ พลังงานแสงอาทิตย์ ทำงานโดย แผงโซล่าเซลล์จะทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์เป็นกระแสไฟฟ้าแล้วทำการประจุ(ชาร์จ)เข้าไปเก็บไว้ในแบตเตอรี่เพื่อรอจ่ายกระแสไฟฟ้าให้ปั๊มน้ำต่อไป โดยมีตัวController เป็นตัวควบคุมการชาร์จและใช้กระแสไฟฟ้าทั้งหมดในระบบ ปริมาณน้ำที่ได้ในการสูบแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับความสูงในการสูบส่งและปริมาณกระแสไฟฟ้าที่มีในแบตเตอรี่ ปริมาณกระแสไฟในแบตเตอรี่จะมีมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณแสงแดดและกำลัง วัตต์(W)ของแผงโซลาร์เซลล์ ทั้งนี้ปริมาณน้ำที่ได้ในการสูบแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของปั๊มน้ำ ของแต่ละรุ่นในระบบด้วยเหมาะ สำหรับพื้นที่ห่างไกลจากไฟฟ้าบ้าน เช่น ไร่ สวน พื้นที่นา พื้นที่การเกษตรอื่นๆ ที่ต้องการน้ำให้กับต้นไม้ พืชผัก หรือเลี้ยงสัตว์ การปศุสัตว์ การประมง ระบบน้ำในบ้าน ฯลฯ ลักษณะเด่นของเซลล์แสงอาทิตย์ • ใช้พลังงานจากธรรมชาติ คือ แสงอาทิตย์ ซึ่งสะอาดและบริสุทธิ์ ไม่ก่อปฏิกิริยาที่จะทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ • เป็นการนำพลังงานจากแหล่งธรรมชาติมาใช้อย่างคุ้มค่าและไม่มีวันหมดไปจากโลกนี้ • สามารถนำไปใช้เพื่อผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ทุกพื้นที่บนโลก และได้พลังงานไฟฟ้าใช้โดยตรง • ไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงอื่นใดนอกจากแสงอาทิตย์ รวมถึงไม่มีการเผาไหม้ จึงไม่ก่อให้เกิดมลภาวะด้านอากาศและน้ำ • ไม่เกิดเสียงและไม่มีการเคลื่อนไหวขณะใช้งาน จึงไม่เกิดมลภาวะด้านเสียง • เป็นอุปกรณ์ที่ติดตั้งอยู่กับที่ และไม่มีชิ้นส่วนใดที่มีการเคลื่อนไหวขณะทำงาน จึงไม่เกิดการสึกหรอ • ต้องการการบำรุงรักษาน้อยมาก • อายุการใช้งานยืนยาวและประสิทธิภาพคงที่ • มีน้ำหนักเบา ติดตั้งง่าย เคลื่อนย้ายสะดวกและรวดเร็ว • ช่วยลดปัญหาการสะสมของก๊าซต่างๆ ในบรรยากาศ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์, ซัลเฟอร์ไดออกไซด์, ไฮโดรคาร์บอน และก๊าซไนโตรเจนออกไซด์ ฯลฯ ซึ่งเป็นผลจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงจำพวกน้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เกิดปฏิกิริยาเรือนกระจก ทำให้โลกร้อนขึ้น เกิดฝนกรด และอากาศเป็นพิษ ฯลฯ ด้วยเหตุนี้ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ได้ตระหนักถึงความสำคัญที่ต้องมีการให้ความรู้และประสบการณ์แก่ผู้ที่สนใจปลูกผักเพื่อบริโภคในครอบครัว ส่งเสริมการปลูกพืชผักปลอดสารพิษ การเพาะเห็ด ตลอดจนพืชผักอินทรีย์ประเภทต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนเป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัย สำหรับการบริโภคเองในครอบครัวและ ชุมชน ตลอดจนเพื่อเป็นศูนย์เรียนรู้เกี่ยวกับการปลูกพืชผักที่ปลอดภัยจากสารพิษ และพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนต่อไป
|
||
วัตถุประสงค์ | ||
กลุ่มเป้าหมาย |
||
7.1.1ครูและนักเรียน ในโรงเรียนที่มีโครงการอาหารกลางวัน ในเขตอำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 30 คน
7.1.2ประชาชน ผู้สนใจทั่วไป ในเขตพื้นที่รอบๆ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี จำนวน 30 คน |
||
การดำเนินโครงการ (ขั้นตอนหรือวิธีการดำเนินงานโครงการฯ)
ภาคทฤษฎี บรรยายในห้องโดยใช้สื่อ โสตทัศนูปกรณ์
ภาคปฏิบัติ สาธิตและให้ปฏิบัติจริงในแปลงปลูก |
ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ||
1.ประชาสัมพันธ์และประสานงานกับโรงเรียน ผู้นำชุมชน | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5,000.00 | ||
2.จัดหา จัดเตรียม วัสดุการเกษตร พันธุ์พืช | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 32,000.00 | |||
3.ดำเนินการอบรม | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 50,000.00 | |
4.ติดตามผลการฝึกอบรม | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5,000.00 | ||
5.สรุปผลการฝึกอบรม | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5,000.00 |
ระยะเวลาการดำเนินการ |
ร่างกำหนดการดำเนินงาน |
09.00-10.00 น. | บรรยาย วิธีการผลิตผักที่ปลอดภัยจากสารพิษที่ถูกต้องและเหมาะสม | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
13.00-14.00 น. | บรรยาย การผลิตปุ๋ยหมักแบบน้ำ แบบแห้ง | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ | |
14.00-16.00 น. | ปฏิบัติการ การผลิตปุ๋ยหมักแบบน้ำ แบบแห้ง | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
11.00-12.00 น. | ปฎิบัติการ การเพาะกล้า | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
10.00-11.00 น. | บรรยาย การเพาะกล้า | ผศ.ดร.บุญส่ง เอกพงษ์ | |
14.00-16.00 น. | ปฏิบัติการ การตรวจธาตุอาหาร ในวัสดุทดแทนดิน | นางสาวนพมาศ นามแดง และนายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
10.00-12.00 น. | ปฏิบัติการ การเตรียมวัสดุทดแทนดินเพื่อปลูกผักบนโต๊ะ ในกระถาง และการย้ายปลูก | ดร.ทวีศักดิ์ วิยะชัย และนายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
13.00-14.00 น. | บรรยาย การป้องกันกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสาน | ดร.สุกัญญา คลังสินศิริกุล | |
09.00-10.00 น. | บรรยาย การปลูกผักในโรงเรือน การปลูกผักบนโต๊ะ การปลูกผักในกระถาง | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
10.00-12.00 น. | ปฏิบัติการ การเก็บเกี่ยวและการปรุงปรุงอาหารจากผัก | ดร.นิมานรดี พรหมทอง และนายรักเกียรติ แสนประเสริฐ | |
14.00-15.00 น. | บรรยาย การเพิ่มมูลค่าผักด้วยบรรจุภัณฑ์ | ผศ.ดร.วีรเวทย์ อุทโธ | |
15.00 -16.00 น. | บรรยาย การตลาดผักใน e-commerce | ดร.สุภาวดี ชัยวิวัฒน์ตระกูล | |
09.00-10.00 น. | บรรยาย การจัดการธาตุอาหารในการปลูกพืชในวัสดุทดแทนดิน | ผศ.พิทักษ์ สิงห์ทองลา | |
13.00-14.00 น. | ปฏิบัติการ การเตรียมเชื้อไตรโคเดอร์มา และเชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส | นายรักเกียรติ แสนประเสริฐ และ ดร.ทวีศักดิ์ วิยะชัย |
ผลที่คาดว่าจะได้รับในการดำเนินโครงการฯ |
||
ตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ |
จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ | ||
ความพึงพอใจของผู้ร่วมโครงการ | ||
ผู้ร่วมโครงการที่นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ | ||
ระดับความรู้ที่เพิ่มขึ้นหลังจากร่วมโครงการ | ||
ความคุ้มค่าของงบประมาณต่อผู้ร่วมโครงการ |
ตัวชี้วัดด้านประกันคุณภาพ
|
การติดตามและประเมินผล |
การประเมินและรายงานผลการดำเนินงาน |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รายละเอียดงบประมาณ
งบประมาณทั้งสิ้น 97,000.00 บาท
|