จากการวิเคราะห์สภาพปัญหาสาธารณสุข และปัจจัยที่มีผลต่อปัญหาสุขภาพของประชาชนคนไทย พบว่า ปัญหาสุขภาพของประชาชนส่วนใหญ่มาจากปัจจัยส่วนบุคคลอันเนื่องมาจากพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ทั้งพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ พฤติกรรมการป้องกันโรค พฤติกรรมการรักษาพยาบาลและการฟื้นฟูสภาพ ซึ่งพฤติกรรมของประชาชนที่ไม่เหมาะสมดังกล่าว มีทั้งพฤติกรรมเสี่ยงร่วม เช่น การสูบบุหรี่ ดื่มสุรา ความเครียด การขาดการออกกำลังกาย การบริโภคที่ไม่เหมาะสม ปัญหาการเลี้ยงดูบุตร และการให้ความอบอุ่นในครอบครัว การใช้ยาที่ไม่ถูกต้อง และอนามัยส่วนบุคคล และมีพฤติกรรมเสี่ยงเฉพาะ เช่น การบริโภคปลาดิบ การใช้เข็มฉีดยาร่วมกันของผู้ใช้สารเสพติด การสำส่อนทางเพศ การเฝ้าระวังและการกำจัดแหล่งเพาะพันธ์ยุง การไม่นำสุนัขไปรับการฉีดวัคซีน และขาดการป้องกันอุบัติเหตุทางจราจร เป็นต้น จากสภาพปัญหาสาธารณสุขดังกล่าวจำเป็นต้องมีการสร้างเสริมความรู้ความเข้าใจให้กับประชาชนอย่างจริงจังและต่อเนื่อง เข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย โดยการให้ประชาชนในครัวเรือนได้มีบทบาทในการดูแลสุขภาพครอบครัวของตนเองมากยิ่งขึ้น ประกอบกับการปฏิรูประบบสุขภาพมีเป้าหมายหลักของบริการปฐมภูมิที่สำคัญมี 2 ประการคือ การส่งเสริมให้ประชาชนสามารถดูแลสุขภาพตนเองได้ด้วยการลดพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรค (Self care) และ การส่งเสริมให้ประชาชนได้รับบริการสุขภาพที่จำเป็นอย่างเสมอภาคเป็นธรรม การที่จะบรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว กลยุทธ์หนึ่งที่สำคัญคือการมีหมอประจำครอบครัว เพื่อให้ทุกครัวเรือนมีญาติเป็นหมอและสามารถพึ่งพาได้ทุกเมื่อ และในปัจจุบันการพึ่งตนเองด้านสุขภาพของคนในชุมชนลดลง แนวคิดหนึ่งคือการพัฒนานักสุขภาพครอบครัวเป็นหมอประจำครอบครัว เพื่อเข้าไปดูแลและจัดการให้บริการสุขภาพเชิงรุกในชุมชน รายครัวเรือนให้กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ กลุ่มเด็กและสตรี กลุ่มเด็ก 0-5 ปี กลุ่มวัยเรียน กลุ่มวัยรุ่น กลุ่มวัยทำงาน กลุ่มผู้พิการและผู้ด้อยโอกาส และกลุ่มผู้สูงอายุ รวมทั้งการสรุปวิเคราะห์ข้อมูล แก้ปัญหาสุขภาพในชุมชนที่รับผิดชอบ พร้อมทั้งสร้างแกนนำประจำครอบครัว เพื่อให้มีความรู้ด้านสุขภาพที่จำเป็นแก่ครัวเรือนสามารถช่วยเหลือตัวเองเบื้องต้น การพัฒนาไปให้ถึงความสำเร็จตามเป้าหมาย และเป็นไปตามเจตนารมณ์ได้ นั้น ท้องถิ่นและชุมชนต้องมีความเข้มแข็ง หมายถึง ต้องสามารถแสดงบทบาทในการดูแลสุขภาพ สิ่งแวดล้อม ตลอดจนบริหารจัดการระบบและองค์กรของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เป้าหมายสูงสุดของการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค อยู่ที่ “การที่ประชาชนสามารถแสดงบทบาทในการดูแลสุขภาพของตนเอง ครอบครัว ชุมชน สภาพแวดล้อมและสังคมโดยรวมได้อย่างยั่งยืน ด้วยความตั้งใจ เต็มใจ มีจิตสำนึกที่ดีและมีศรัทธาในการพัฒนา” การปรับแนวทางการดำเนินงาน ให้กลุ่มคน หน่วยงาน/องค์กรภาคีเครือข่าย ให้มีความรู้ เข้าใจเรื่องสุขภาพ เห็นถึงจุดหมายของสุขภาพหรือสุขภาวะให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ตลอดจนการสานพลังร่วมกันในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนให้เกิดขึ้นได้นั้น ในเชิงการวางกลยุทธ์ สิ่งที่ต้องการคือ การสร้างความเข้มแข็งชุมชนตลอดจนการสร้างความเชื่อมโยงเพื่อให้เกิดการเสริมพลังซึ่งกันและกัน เพื่อพัฒนาระบบบริการสุขภาพในชุมชนให้มีประสิทธิภาพ ประชาชนเข้าถึงบริการอย่างเท่าเทียม จึงมีความจำเป็นที่จะพัฒนาcแกนนำสุขภาพประจำครอบครัว (กสค.) เพื่อเป็น “หมอประจำครอบครัว” ที่จะดูแลสุขภาพตนเองและครอบครัวอย่างใกล้ชิด เป็นแบบอย่างในการแสดงพฤติกรรมสุขภาพ และประสานความร่วมมือให้เกิดการมีส่วนร่วมมากที่สุด ด้วยกระบวนการของชุมชน โดยชุมชน และเพื่อชุมชนน ดังนั้นวิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี จึงมีความต้องการที่จะพัฒนาศักยภาพแกนนำสุขภาพประจำครอบครัวเพื่อการดูแลสุขภาพชุมชนที่ต่อเนื่องยั่งยืน จึงได้จัดทำ “โครงการพัฒนาศักยภาพแกนนำสุขภาพประจำครอบครัวเพื่อการดูแลสุขภาพชุมชนที่ต่อเนื่องยั่งยืน ตำบลฝางคำ อำเภอสิริธร จังหวัดอุบลราชธานี” ขึ้น เพื่อพัฒนาแกนนำสุขภาพในแต่ละครอบครัวเพื่อการดูแลสุขภาพของตนเองและคนในครอบครัว อันจะส่งผลให้การดำเนินงานสาธารณสุขบรรลุผลดียิ่งขึ้น ประชาชนมีสุขภาวะต่อไป