คณะ/สำนัก/หน่วยงาน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ชื่อโครงการ การผลิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์แบบยั่งยืน ปีที่ 7 ลักษณะโครงการ การฝึกอบรม อบรมเชิงปฏิบัติการ ความสอดคล้องกับมาตรการ / นโยบายของมหาวิทยาลัย | |||
ผู้รับผิดชอบ |
นายประพนธ์ บุญเจริญ | คุณวุฒิ : ปริญญาโท สาขา : พืชศาสตร์(การผลิตพืชไร่ ) |
ประสบการณ์ : 1.การวิจัยด้านการจัดการพืชอาหารสัตว์ แบบยั่งยืน ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง
2.การวิจัยด้านการจัดการพืชอาหารสัตว์ ในสภาพพื้นที่ลุ่มน้ำท่วมขัง
3.การวิจัยด้านเทคนิคการจัดการพืชอาหารสัตว์ ในสภาพแปลงหญ้าผสมถั่วพืชอาหารสัตว์ ความเชี่ยวชาญ : ด้านพืชอาหารสัตว์ และด้านการผลิตข้าว |
|||||||||||||
นายสราญ ปริสุทธิกุล | คุณวุฒิ : ปริญญาเอก สาขา : เกษตรเขตร้อน |
ประสบการณ์ : ความเชี่ยวชาญ : การเลี้ยงแพะ พืชอาหารสัตว์ |
|||||||||||||
ดร.อารีรัตน์ ลุนผา | คุณวุฒิ : ปริญญาเอก สาขา : สัตวศาสตร์ (วิชารองพืชไร่) |
ประสบการณ์ : - เจ้าหน้าที่วิจัยโครงการพืชอาหารสัตว์ คณะเกษตรศาสตร์ ม.อุบลราชธานี ปี 2543-2549
- อาจารย์ประจำภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ ม.อุบลราชธานี ปี 2550-ปัจจุบัน ความเชี่ยวชาญ : - พืชอาหารสัตว์ การจัดการทุ่งหญ้า และอาหารสัตว์ |
|||||||||||||
นายวันชัย อินทิแสง | คุณวุฒิ : ปริญญาตรี สาขา : สัตวศาสตร์ |
ประสบการณ์ : 17 ความเชี่ยวชาญ : การผลิตดคนม |
หลักการและเหตุผล ปัจจุบันนี้ทางภาครัฐได้มีนโยบายที่จะส่งเสริมให้เกษตรกรทุกกลุ่มและทุกชุมชนได้หันมาทำการพัฒนาด้านการเกษตรกรรมในรูปแบบที่เพิ่มมูลค่าสิ้นค้าต่อหน่วย ส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงปศุสัตว์ สินค้าชุมชนให้สามารพัฒนาไปสู่อุตสาหกรรม เพื่อให้ทุกกลุ่ม/ชุมชนสามารถประกอบอาชีพและมีรายได้พึ่งพาตนเองได้ รวมทั้งสามารถอยู่ร่วมกันในสังคมชุมชน และมีการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติร่วมกันอย่างยั่งยืน อีกทั้งเป็นแนวทางหนึ่งที่จะจัดเตรียมความพร้อมของเกษตรกรให้มีความรู้ทางด้านการผลิตอาหารเป็นแหล่งครัวโลกของประเทศไทย จึงได้มุ่วเน้นให้เกษตรกรไทยมีความรู้ด้านการผลิตพืชและสัตว์ รวมทั้งอุตสาหกรรมการเกษตรด้านต่างๆ และโดยเฉพาะการผลิตสัตว์เพื่ออุตสาหกรรมนั้น ต้นทุนอยู่ที่อาหารสัตว์ ดังนั้นถ้าเกษตรกรมีความรู้ด้านการผลิตพืชอาหารสัตว์เพื่อจำหน่ายทั้งในรูปผลิตผลหญ้าแห้ง หญ้าหมัก และการผลิตเมล็ดพันธ์ ต้นกล้าพันธุ์ เพื่อการพัฒนาทางด้านอาชีพและผลิตอาหารหยาบคุณภาพดีให้เพียงพอสำหรับเลี้ยงปศุสัตว์ในอนาคต อันเป็นการลดการใช้อาหารข้นราคาแพง และเป็นการลดการนำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ รวมทั้งมีการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพ อันจะเป็นการลดค่าใช้จ่ายและส่งเสริมให้เกษตรกรของประเทศไทยมีรายได้เพิ่มขึ้น และมีความเป็นอยู่ที่ดีกินดีอยู่ดี
อนึ่งในช่วงระยะเวลา ปี พ.ศ.2560 โครงการบริการวิชาการแก่สังคมชุมชน ชื่อโครงการ “การผลิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์แบบยั่งยืน” ได้ดำเนินงานในระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2559 ถึง 30 กันยายน 2560 มีกลุ่มเกษตรกรและผู้สนใจเข้าร่วมโครงการ เป็นจำนวน 2 กลุ่ม และมีผู้เข้ารับการฝึกอบรมฯทั้งสิ้น 100 คน ซึ่งจำแนกเป็นเพศชาย 40 คน และหญิง 60 คน มีอายุระหว่าง 36-55 ปี คิดเป็นร้อยละ 73.70 มีระดับการศึกษา ชั้นประถมศึกษา มัธยมศึกษา และปริญญาตรี ร้อยละ 71.90, 22.80 และ 5.40 ตามลำดับ เป็นผู้ที่มีอาชีพการเกษตรเป็นส่วนใหญ่ ร้อยละ 93.20 และมีรายได้ต่อเดือนน้อยกว่า 10,000.-บาท คิดเป็นร้อยละ 89.60 ผู้เข้ารับการฝึกอบรมฯสามารถติดต่อเข้ารับการอบรม/สอบถามข้อมูลการอบรมได้หลายช่องทาง วิธีการ มีระดับความคิดเห็นมาก - มากที่สุด ร้อยละ 86.80 เกษตรกรได้ความรู้ด้านการผลิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ ทั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อมุ่งเน้นให้เกษตรกรได้รับความรู้ด้านการปลูกและจัดการแปลงทุ่งหญ้าและถั่วพืชอาหารสัตว์ ให้สามารถนำไปใช้ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ อันจะส่งผลต่อการลดปัญหาการขาดแคลนหญ้าพืชอาหารสัตว์ และลดต้นทุนการผลิตซึ่งเป็นการเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกร สนับสนุนโครงการของรัฐบาลที่ส่งเสริม “ การเลี้ยงโคและกระบือไว้ใช้งานและเป็นธนาคารออมสินแก่เกษตรกร” และเป็นการเผยแพร่งานด้านวิชาการแก่ชุมชน ของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
การดำเนินการจัดฝึกอบรมฯควรจัดในช่วงเดือน มีนาคม ถึง เมษายน ของทุกปี สำหรับการจัดฝึกอบรมครั้งนี้มีความเหมาะสมทั้งช่วงเวลา สถานที่ รูปแบบการจัดฝึกอบรมฯ วิทยากร สื่อการนำเสนอภาคบรรยาย วัสดุอุปกรณ์ปฏิบัติงานภาคสนาม อาหารและอาหารว่าง คิดเป็นค่าเฉลี่ยร้อยละ 86.50
ส่วนการประเมินภายหลังการฝึกอบรมฯ พบว่า เกษตรกรผู้เลี้ยงปศุสัตว์ทั้ง 2 กลุ่มในจังหวัดอุบลราชธานี ได้ทำการปลูกหญ้าพืชอาหารสัตว์เพื่อเลี้ยงโคเนื้อและกระบือ คิดเป็นร้อยละ 98.50 และเกษตรกรมีพื้นที่สำหรับการปลูกสร้างแปลงหญ้าเฉลี่ย 0.75 ไร่ต่อฟาร์ม มีโคและกระบือ เฉลี่ย 4.80 ตัวต่อครัวเรือน จากการสัมภาษณ์และสอบถามข้อมูลของเกษตรผู้เลี้ยงโคและกระบือ พบว่า เกษตรกรมีทัศนคติที่ดีต่อการปลูกหญ้าพืชอาหารสัตว์ ซึ่งเกษตรกรส่วนใหญ่มีความพึงพอใจ คิดเป็นร้อยละ86.42 เนื่องจากปศุสัตว์ที่เกษตรกรเลี้ยงมีสุขภาพดีขึ้น และที่สำคัญการปลูกหญ้าช่วยทำให้การเลี้ยงโคและกระบือ มีความสะดวกสบายยิ่งขึ้น ช่วยลดเวลาและแรงงานที่ออกไปทำการเกี่ยวหญ้าธรรมชาติมาเลี้ยงได้เป็นอย่างมาก และ สามารถมีเวลาเข้าร่วมกิจกรรมในชุมชนมากขึ้น
กลุ่มเกษตรกรที่ผ่านการฝึกอบรมฯ สามารถนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ มากกว่าร้อยละ 90 และการมีรายได้เสริมจากการปลูกหญ้าพืชอาหารสัตว์ยังไม่เกิดมูลค่าจากการจำหน่ายขึ้น โดยเกษตรกรได้นำความรู้ที่ได้รับจากการฝึกอบรมฯไปลดค่ายใช้จ่ายในด้านการจัดซื้ออาหารหยาบเสริม ประมาณ 2,000-4,000 บาทต่อเดือน( ร้อยละ 58 ) ขณะที่ในด้านคุณภาพชีวิตซึ่งสามารถประมาณเป็นตัวเงินได้ 2,500 – 3,000 บาทต่อเดือน และเป็นการนำความรู้ไปใช้พัฒนาอาชีพ ซึ่งได้นำความรู้ไปพัฒนาใช้หลังการอบรมภายใน 1 เดือน (ร้อยละ 86) ซึ่งเป็นการนำความรู้ไปใช้ในครอบครัว (ร้อยละ 78)
ด้านสุขภาพสัตว์ พบว่า ปศุสัตว์ที่เลี้ยงมีความอ้วน สีผิวมัน และน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด เมื่อเปรียบเทียบ กับสุขภาพสัตว์ก่อนการให้กินหญ้าสดที่ได้จาก แปลงปลูกหญ้าพืชอาหารสัตว์ โดยมีราคาโคเนื้อเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 20 บาทต่อตัวต่อวันต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
จากการศึกษาแบบสำรวจ ยังพบว่า กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงปศุสัตว์โคเนื้อ มีความสนใจและตั้งใจ ที่จะพัฒนาทุ่งหญ้าพืชอาหารสัตว์ แต่ยังมีปัจจัยที่สำคัญที่มีต่อการพัฒนาทุ่งหญ้าพืชอาหารสัตว์ของเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อ ในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี มีดังต่อไปนี้
ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก สถานที่ในการอบรมมีความเหมาะสม อาหารและเครื่องดื่มเพียงพอ เอกสารประกอบการบรรยายเหมาะสม จำนวนอุปกรณ์เครื่องมือเหมาะสม และระยะเวลาที่ใช้ในการให้บริการวิชาการเหมาะสม มีระดับความคิดเห็นมาก-มากที่สุด ร้อยละ72.90, 68.40, 84.40, 79.20 และ 82.20 ตามลำดับ
ด้านคุณภาพการให้บริการ หัวข้อการอบรมตรงกับความต้องการ / ความสนใจ วิทยากรมีความรู้ ความสามารถและถ่ายทอดประสบการณ์ที่เป็นประโยชน์ ระดับความรู้ ทักษะ ประสบการณ์ก่อนการอบรม
ระดับความรู้ ทักษะ ประสบการณ์หลังการอบรม และความคุ้มค่าเมื่อเทียบกับเวลาและค่าใช้จ่ายมีระดับความคิดเห็นมาก-มากที่สุด ร้อยละ92.60, 94.70, 74.10, 83.00 และ80.00 ตามลำดับ
ซึ่งจากระดับความคิดเห็นดังกล่าว เป็นแนวทางการประเมินที่สามารถนำมาปรับปรุงและพัฒนาโครงการบริการวิชาการแก่สังคมชุมชน ให้มีความเหมาะสมและเป็นที่ต้องการของสังคมอย่างแท้จริงต่อไป ทั้งนี้เพราะสามารถเพิ่มพูนความรู้ให้แก่เกษตรกร มีแนวทางสร้างเสริมอาชีพ ช่วยเพิ่มผลผลิต/เพิ่มรายได้/ ลดค่าใช้จ่าย คิดเป็นร้อยละ 81.60 กรณีที่เกษตรกรสามารถนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้ คิดเป็นร้อยละ 85.00 และการนำความรู้ที่ไดรับไปขยายผลต่อในด้านต่างๆ ได้แก่ ประยุกต์เป็นองค์ความรู้ใหม่ คิดเป็นร้อยละ67.80 และเผยแพร่ต่อ คิดเป็นร้อยละ 83.10 ขณะที่เกษตรกรผู้เข้าร่วมโครงการมีความพึงพอใจในการจัดโครงการฝึกอบรมฯ คิดเป็นร้อยละ 86.42
|
|
วัตถุประสงค์ | |
กลุ่มเป้าหมาย |
|
1. เกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อ กระบือ และเกษตรกรผู้ปลูกหญ้าขาย ในเขตพื้นที่อำเภอนาเยีย จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 50 คน
2.เกษตรกรผู้ปลูกหญ้าพืชอาหาสัตว์และผู้สนใจทั่วไปในเขตพื้นที่อำเภอน้ำขุ่น จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 50 คน
|
|
การดำเนินโครงการ (ขั้นตอนหรือวิธีการดำเนินงานโครงการฯ)
1.สำรวจความต้องการของเกษตรกร
2.รับสมัครและคัดเลือกเกษตรกร
3.จัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ
4.ส่งเสริมการปลูกพืชอาหารสัตว์
5.ติดตามตรวจเยี่ยมและประเมินผล
6. วิเคราะห์ข้อมูล และประเมินผลการดำเนินงาน
|
ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ||
1.สำรวจความต้องการของเกษตรกร | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1,500.00 | |||
2. รับสมัครและคัดเลือกเกษตรกร | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2,500.00 | ||
3.เตรียมวัสดุอุปกรณ์ วัสดุสำนักงาน และวัสดุประชาสัมพันธ์ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 25,000.00 | ||
4.จัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 40,000.00 | ||
5.ส่งเสริมการปลูกพืชอาหารสัตว์ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 15,000.00 | ||
6.ติดตามตรวจเยี่ยมและประเมินผล | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 15,000.00 | ||
7.วิเคราะห์ข้อมูล และประเมินผลการดำเนินงาน | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1,000.00 |
ระยะเวลาการดำเนินการ |
ร่างกำหนดการดำเนินงาน |
08.30-09.00 | พิธีเปิด (รุ่นที่1) | ดร.สราญ ปริสุทธิกุล | |
14.40-16.30 | การปลูกสร้างแปลงหญ้าพืชอาหารสัตว์(ต่อ) - การเตรียมดินและต้นกล้า - การปลูกพืชอาหารสัตว | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
14.30-14.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
13.00-14.30 | การปลูกสร้างแปลงหญ้าพืชอาหารสัตว์ - แนะนำพันธุ์พืชอาหารสัตว์ - การเตรียมเมล็ดพ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
12.00-13.00 | พักรับประทานอาหารกลางวัน | - | |
11.40-12.00 | เทคนิคการผลิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
11.30-11.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
10.00-11.30 | การจำแนกพืชอาหารสัตว์ | ดร. อารีย์รัตน์ ลุนผา | |
09.00-10.00 | ความสำคัญของพืชอาหารสัตว์ต่อปศุสัตว์ไทยในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ | ดร.สราญ ปริสุทธิกุล | |
14.40-16.30 | การบรรยายการทำแปลงสาธิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
14.30-14.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
13.00-14.30 | บรรยายการทำแปลงสาธิตพืชอาหารสัตว์ การปลูกพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
12.00-13.00 | พักรับประทานอาหารกลางวัน | - | |
10.40-12.00 | การเก็บถนอมพืชอาหารสัตว์ | นายวันชัย อินทิแสง | |
10.30-10.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
08.30-10.30 | การจัดการและการใช้ประโยชน์พืชอาหารสัตว์เพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
14.40-16.30 | การปลูกสร้างแปลงหญ้าพืชอาหารสัตว์(ต่อ) - การเตรียมดินและต้นกล้า - การปลูกพืชอาหารสัตว | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
14.30-14.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
13.00-14.30 | การปลูกสร้างแปลงหญ้าพืชอาหารสัตว์ - แนะนำพันธุ์พืชอาหารสัตว์ - การเตรียมเมล็ดพ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
12.00-13.00 | พักรับประทานอาหารกลางวัน | - | |
11.40-12.00 | เทคนิคการผลิตพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
10.30-10.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
10.00-11.30 | การจำแนกพืชอาหารสัตว์ | ดร. อารีย์รัตน์ ลุนผา | |
09.00-10.00 | ความสำคัญของพืชอาหารสัตว์ต่อปศุสัตว์ไทยในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ | ดร.สราญ ปริสุทธิกุล | |
08.30-09.00 | พิธีเปิด (รุ่นที่2) | ดร.สราญ ปริสุทธิกุล | |
08.30-10.30 | การจัดการและการใช้ประโยชน์พืชอาหารสัตว์เพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ | |
10.30-10.40 | พักรับประทานอาหารว่างและเครื่งดื่ม | - | |
10.40-12.00 | การเก็บถนอมพืชอาหารสัตว์ | นายวันชัย อินทิแสง | |
12.00-13.00 | พักรับประทานอาหารกลางวัน | - | |
13.00-16.30 | บรรยายการทำแปลงสาธิตพืชอาหารสัตว์ คุณภาพดีเพื่อใช้ในการเลี้ยงปศุสัตว์ | นายประพนธ์ บุญเจริญ |
ผลที่คาดว่าจะได้รับในการดำเนินโครงการฯ |
||
ตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ |
จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ | ||
ความพึงพอใจของผู้ร่วมโครงการ | ||
ผู้ร่วมโครงการที่นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ | ||
ระดับความรู้ที่เพิ่มขึ้นหลังจากร่วมโครงการ | ||
ความคุ้มค่าของงบประมาณต่อผู้ร่วมโครงการ |
ตัวชี้วัดด้านประกันคุณภาพ
|
การติดตามและประเมินผล |
การประเมินและรายงานผลการดำเนินงาน |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รายละเอียดงบประมาณ
งบประมาณทั้งสิ้น 105,000.00 บาท
|