มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ตั้งอยู่ในจังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งเป็นจังหวัดชายแดนที่มีอาณาเขตติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน คือ สปป. ลาว ทำให้มหาวิทยาลัยเห็นความจำเป็นของการสร้างองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อทำให้เกิดการพัฒนาไปสู่ความร่วมมือและความเข้าใจอันดีต่อกัน ประเทศไทยและ สปป.ลาว มีความสัมพันธ์กันมานับแต่อดีต ด้วยเหตุที่เป็นประเทศที่ไม่เพียงแต่มีพรมแดนติดกันเท่านั้น หากยังเป็นประเทศที่มีความคล้ายคลึงกันทั้งทางด้านสังคมและวัฒนธรรม โดยเฉพาะอาณาบริเวณพื้นที่ชายแดน (Borderland) ผู้คนที่อาศัยอยู่ในบริเวณดังกล่าวมีวัฒนธรรมหรือวิถีการดำเนินชีวิตที่คล้ายคลึงกัน ไม่ว่าจะเป็นภาษา ศาสนา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณีและแนวทางปฏิบัติต่าง ๆ ความคล้ายคลึงทางวัฒนธรรมดังกล่าวดำรงอยู่มาเป็นเวลายาวนาน จนกระทั่งเมื่อช่วงศตวรรษที่ 20 ที่ได้เกิดมีการกำหนดกรอบความคิดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศขึ้น คือ กรอบความคิดของความเป็นรัฐชาติสมัยใหม่ (modern nation state) โดยเน้นขอบเขตและดินแดนที่ชัดเจน รวมทั้งการปกครองที่เป็นเอกภาพในดินแดน เมื่อเป็นเช่นนี้ จึงส่งผลให้ดินแดนบริเวณนี้ช่วงที่ถูกลัทธิจักรวรรดินิยมครอบงำ มีการกำหนดเขตแดนและตั้งเป็นอาณาจักรของตนขึ้นมา แม้กระนั้นก็ตาม การก่อตั้งรัฐชาติขึ้นในนามไทย และลาว จะมีเส้นเขตแดนเป็นเครื่องบ่งชี้ แต่สิ่งที่ผูกพันกันมายาวนานจนไม่สามารถแยกออกจากกันได้ด้วยเส้นเขตแดนก็คือการมีวัฒนธรรมร่วมกันมาตั้งแต่ประวัติศาสตร์ ซึ่งการมีวัฒนธรรมร่วมกันเหล่านี้ ยังคงดำรงภาพเป็นมรดกให้หลงเหลืออยู่ ด้วยเหตุนี้ การที่รัฐบาลไทย ได้ให้ความสำคัญกับประเทศเพื่อนบ้าน ไม่ว่าจะเป็นกระทรวงการต่างประเทศ ดังจะเห็นได้จากการจัดทำโครงการบัวแก้วสัมพันธ์ ซึ่งเป็นโครงการภายใต้การดูแลของสำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ และการจัดตั้งสำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ หรือในกรณีของกระทรวงศึกษาธิการโดยสำนักงานการอุดมศึกษา (สกอ.) ก็จัดทำยุทธศาสตร์ความร่วมมือด้านอุดมศึกษากับประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่ง สปป.ลาว ก็เป็นประเทศหนึ่งที่ทั้งทางกระทรวงการต่างประเทศ นอกจากนี้ทางกระทรวงการต่างประเทศก็สนับสนุนองค์กรและหน่วยงานที่สร้างความสัมพันธ์ระหว่างไทย-ลาว อาทิ สมาคมไทย-ลาวเพื่อมิตรภาพ, สมาคมลาว-ไทยเพื่อมิตรภาพ และ ศูนย์ข้อมูลลาว มหาวิทยาลัยขอนแก่น ขณะที่ทาง สกอ. ก็ให้ความสำคัญแก่ประเทศ สปป.ลาว เช่นกัน ในส่วนของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดที่มีพรมแดนติดต่อกับ สปป.ลาว นั้น ก็ได้ให้ความสำคัญทั้งในแง่ของการจัดให้มีการเรียนการสอนวิชาภาษาลาว การให้ทุนการศึกษาแก่บุคลากรจาก สปป.ลาว มาศึกษาในระดับปริญญาโทและปริญญาเอก การจัดส่งนักศึกษาและคณาจารย์แลกเปลี่ยน ตลอดจนให้ความความสนับสนุนเชิงวิชาการ เป็นต้น ดังนั้น จึงเป็นเรื่องจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาวิจัยและทำความเข้าใจวัฒนธรรมร่วมโดยนักวิชาการไทยและลาว ไม่ว่าจะเป็นตำนาน นิทาน ระบบความเชื่อ ศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณี ดนตรีและการละเล่น ตลอดจนแนวทางในการจัดการทรัพยากรและการดำเนินชีวิตทั่วไปที่มีลักษณะร่วมและมีปฏิสัมพันธ์ที่เชื่อมโยงถึงกันในด้านต่าง ๆ ของคนในพื้นที่ทั้งสองฝั่ง ที่ก่อให้เกิดสำนึกร่วม (collective consciousness) ทั้งนี้เพื่อผู้กำหนดนโยบายส่วนกลาง เจ้าหน้าที่ในพื้นที่และประชาชนในท้องถิ่นจะได้ทราบข้อเท็จจริง นอกเหนือจากการมองทางด้านความมั่นคงและทางการค้าเพียงอย่างเดียว ยิ่งไปกว่านั้น ผลจากการศึกษาอาจจะนำไปสู่การกำหนดนโยบายทั้งทางด้านการเมือง เศรษฐกิจและวัฒนธรรมที่ยืดหยุ่นมากขึ้น โดยอาศัยการมีจุดร่วมทางวัฒนธรรมเป็นกลไกสำคัญ ซึ่งจะนำไปสู่การสืบสานความสัมพันธ์อันดีระหว่างไทยกับ สปป.ลาว ต่อไปในอนาคต อีกทั้งยังเป็นการสืบสานและอนุรักษ์วัฒนธรรมร่วมไว้ก่อนที่จะผิดเพี้ยนหรือสูญหาย เนื่องจากในปัจจุบันเป็นยุคแห่งข้อมูลข่าวสารหรือที่เรียกว่ายุคโลกาภิวัตน์ (Globalization) การรับรู้และการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและทั่วถึง อีกทั้งยังเป็นการสร้างเครือข่ายความสัมพันธะหว่างนักวิชาการไทยกับนักวิชาการลาว อันจะเป็นประโยชน์ยิ่งต่อการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ความร่วมมือกับสปป.ลาว