น้ำเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสำคัญและจำเป็นต่อมนุษย์มากที่สุดอย่างหนึ่งในการดำรงชีวิต มนุษย์ใช้ประโยชน์จากน้ำ ทั้งทางด้านอุปโภคบริโภค การคมนาคมขนส่ง อุตสาหกรรม การเกษตร ผลิตพลังงาน รวมทั้งการพักผ่อนหย่อนใจ นอกจากนี้น้ำยังเป็นแหล่งกำเนิดของสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์และสิ่งมีชีวิตทุกชนิด จากข้อมูลของฝ่ายทรัพยากรน้ำ สำนักงานทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมจังหวัดอุบลราชธานี ปี พ.ศ.2547 จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งสภาพของระบบน้ำดื่มจากแหล่งธรรมชาติโดยทั่วไป ไม่ต่างจากภาพรวมของประเทศ คือ บางแห่งดำเนินการได้ดีทั้งปริมาณและคุณภาพ บางแห่งได้ปริมาณพอเพียงแต่คุณภาพต่ำ บางแห่งผลิตได้ไม่เพียงพอและมีคุณภาพต่ำ บางแห่งถึงกับปิดกิจการเลยก็มี เนื่องจาก แหล่งน้ำดินแห้ง หรือไม่ก็ระบบชำรุดเสียหายจนเกินกำลังความสามารถที่จะซ่อมแซมได้ หรือบางแห่งชำรุดเสียหายเล็กน้อยแต่ไม่ได้รับการซ่อมแซมแก้ไข จำเป็นต้องปล่อยทิ้งไว้ นอกจากนี้หากแหล่งน้ำถูกทำลายหรือเน่าเสียที่เกิดจากการระบายน้ำเสียจากบ้านเรือนและสถานประกอบการต่าง ๆ ลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ อันเนื่องมากจากความเจริญก้าวหน้าด้านเศรษฐกิจและสังคม โดยเฉพาะการพัฒนาเมือง การพัฒนาสาธารณูปโภค สาธารณูปการ ตลอดจนอุตสาหกรรม การท่องเที่ยวของไทย และการใช้เทคโนโลยีต่างๆ อย่างไม่ระมัดระวัง ซึ่งส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและคุณภาพชีวิตของประชาชนทั้งทางตรงและทางอ้อม มลพิษจากน้ำมัน สารเคมี น้ำเสีย ขยะ จากเรือ และจากอากาศเป็นพิษ ก็จะส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต จนเกิดปัญหามลพิษทางน้ำ จึงจำเป็นที่สิ่งแวดล้อมทางน้ำต้องได้รับการคุ้มครองเพื่อคงประโยชน์แก่ประชากรโลก มหาวิทยาลัยอุบลราชธานีเป็นมหาวิทยาลัยที่มีโอกาสในการทำงานวิจัยด้านสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะสิ่งแวดล้อมทางน้ำ ซึ่งมีการบริการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำซึ่งเป็นอีกหนึ่งภารกิจในการบริการวิชาการแก่ชุมชน เนื่องจากมหาวิทยาลัยตั้งอยู่ในภูมิภาคลุ่มน้ำโขงที่มีการขยายตัวทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว การส่งเสริมอุตสาหกรรมในภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่เพิ่มมากขึ้น เช่น การกำหนดแผนแม่บทเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันสำหรับอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่มโดยการพัฒนาเป็น cluster และ supply chain ของจังหวัดอุบลราชธานีและจังหวัดใกล้เคียง หรือการสร้างโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ รวมทั้งการส่งเสริมการปลูกยางพาราในภาคตะวันออกเฉียงเหนือถือว่าเป็นโอกาสของมหาวิทยาลัยเช่นกันที่จะร่วมมือกับชุมชนและภาคอุตสาหกรรมในการดูแลสิ่งแวดล้อมไม่ว่าจะเป็นการให้ความเข้าใจด้านการติดตามดูแลและแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการจัดการคุณภาพน้ำในพื้นที่ในจังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งจะเน้นในชุมชนเป้าหมายของมหาวิทยาลัยเป็นชุมชนต้นแบบในการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหามลภาวะทางน้ำ รวมทั้งการถ่ายทอดเทคโนโลยี ต่างๆ เป็นสิ่งที่จำเป็นมาก ภารกิจเหล่านี้ถือว่าเป็นภารกิจหนึ่งของทุกๆ มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยอุบลราชธานีก็ได้ดำเนินการกิจกรรมดังกล่าวมาอย่างต่อเนื่อง โดยคณะวิทยาศาสตร์ และมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ได้จัดตั้งหน่วยวิเคราะห์คุณภาพน้ำขึ้น เป็นองค์กรในกำกับของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานีที่มีการบริหารจัดการแบบอิสระจากระบบราชการและสามารถพึ่งตนเองได้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นงานบริการวิชาการของคณะฯ โดยมิได้มุ่งหวังกำไร ซึ่งสามารถตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำตามดัชนีที่ชี้วัดคุณภาพน้ำต่าง ๆ ตามความต้องการของผู้ใช้ เช่น การวิเคราะห์น้ำผิวดินและน้ำใต้ดินในการสำรวจคุณภาพแหล่งน้ำ วิเคราะห์คุณภาพน้ำใต้ดินและน้ำผิวดินเพื่อจัดหาน้ำสะอาด วิเคราะห์น้ำเสียก่อนบำบัดและน้ำทิ้งหลังบำบัดเพื่อออกแบบระบบบำบัดหรือติดตามระบบบำบัด โดยมีความพร้อมทางด้านอุปกรณ์ เครื่องมือ และบุคลากรที่มีประสบการณ์ในการวิเคราะห์คุณภาพน้ำ ดังนั้น โครงการการถ่ายทอดความรู้และบริการตรวจวิเคราะห์น้ำดื่มและน้ำทิ้งอย่างง่ายเพื่อเป็นการจัดการสิ่งแวดล้อมในชุมชนครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำจากแหล่งน้ำดื่มธรรมชาติและคุณภาพน้ำบำบัดเพื่อใช้ในการบริโภคและอุปโภคของชุมชน รวมทั้งวิเคราะห์คุณภาพน้ำทิ้งเพื่อเป็นการจัดการสิ่งแวดล้อมในชุมชนอีกด้วย น่าจะมีผลให้ประชาชนในชุมชน มีการจัดการแบบพึ่งพาตนเอง เพื่อให้มีระบบน้ำจากแหล่งน้ำดื่มธรรมชาติที่มีมาตรฐาน เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำดื่มให้มีคุณภาพสะอาด ปลอดภัย ให้แก่ประชาชนที่ใช้บริการระบบน้ำจากแหล่งน้ำดื่มธรรมชาติและชุมชนใกล้เคียงมีสุขอนามัยและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เพื่อหวังให้ประชาชนเกิดความตระหนักในการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำและนำความรู้ที่ได้รับจากการร่วมกิจกรรมไปเผยแพร่ในชุมชนซึ่งจะทำให้เกิดการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำในชุมชนอื่นๆต่อไป นอกจากนี้ยังก่อให้เกิดการทำงานแบบบูรณาการของหน่วยงานที่ทำงานเช่นเดียวกันในมหาวิทยาลัย และนำไปสู่การบูรณาการกับการเรียนการสอน และการวิจัยด้วย